In 2017 publiceerde de Zuid-Afrikaanse dichteres, toneelschrijfster en performer Koleka Putuma Collective Amnesia, een poëziebundel die veel succes oogstte in Zuid-Afrika en daarbuiten. Op het snijvlak van het intieme en het collectieve, het persoonlijke en het politieke, bevraagt dit werk de toestand van de auteur: een zwarte, lesbische vrouw uit de arbeidersklasse die opgroeide in een land dat nog steeds getekend is door haar koloniale erfenis. Vanuit deze positie op het kruispunt van onderdrukkingen verkent Putuma de lagen van het geheugen die zowel levend als verdrongen zijn.
Ze is ook de oprichter van Manyano Media, een organisatie die schrijvers en theaterprofessionals ondersteunt die zich identificeren als zwart, queer en vrouw.
De poëzie van Koleka Putuma is geworteld in twee grote tradities: slam, een sociaal geladen gesproken woord, en de christelijke religie, die haar werk zowel achtervolgt als uitdaagt. Deze spanning tussen opgelegd geloof en subversieve creatie is een van de centrale thema's van Collective Amnesia.
Gedragen door een krachtige, veeleisende adem en diep geworteld in haar tijd en sociale context, herinnert Putuma's poëzie ons eraan dat dit genre mensen kan samenbrengen en als kracht kan fungeren. Het laat zich gelden als een ruimte van vrijheid, vrij van de beperkingen van tijd, verhaal of vorm. Door deze vrijheid vertelt Koleka Putuma niet altijd het verhaal, maar drukt ze - krachtig - de complexiteit uit van de wereld om haar heen.
Foto: Matthew Muller